|
|
|
Hàng năm có hơn 1,2 triệu thanh thiếu niên tử vong bởi các nguyên nhân hầu như có thể ngăn chặn được
Theo báo cáo mới của WHO, có hơn 3.000 trẻ vị thành niên tử vong mỗi ngày, tổng cộng 1,2 triệu người chết mỗi năm, từ các nguyên nhân có thể ngăn ngừa được. Vào năm 2015, hơn 2/3 các ca tử vong này xảy ra ở các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình tại Châu Phi và Đông Nam Á. Nguyên nhân gây tử vong lớn nhất ở thanh thiếu niên là các thương tích do tai nạn giao thông đường bộ, nhiễm trùng đường hô hấp và tự sát. Hầu hết những trường hợp tử vong này có thể được ngăn ngừa bằng các dịch vụ y tế tốt, giáo dục và hỗ trợ xã hội. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, thanh thiếu niên bị rối loạn sức khoẻ tâm thần, sử dụng chất gây nghiện hoặc suy dinh dưỡng, họ không được tiếp cận các dịch vụ chăm sóc - dự phòng cơ bản, vì các dịch vụ không tồn tại hoặc bởi vì các dịch vụ này không được các đối tượng đích biết đến. Ngoài ra, nhiều hành vi ảnh hưởng đến sức khoẻ vị thành niên sau này như: không/ít hoạt động thể chất, chế độ ăn uống nghèo dinh dưỡng và hành vi tình dục nguy hiểm có nguy cơ, bắt đầu ở tuổi vị thành niên. Tiến sĩ Flavia Bustreo (Trợ lý Tổng giám đốc WHO) cho biết: "Vị thành niên không hề được đề cập đến trong kế hoạch y tế của nhiều quốc gia trong nhiều thập kỷ qua. Các khoản đầu tư tương đối nhỏ tập trung vào đối tượng vị thành niên trong hiện tại không những sẽ tạo nên những người trưởng thành khỏe mạnh, đóng góp tích cực cho chính cộng đồng của họ mà cũng sẽ góp phần tạo nên các thế hệ tương lai khỏe mạnh, mang lại lợi nhuận to lớn". Dữ liệu từ báo cáo “Tác động toàn cầu về sức khoẻ của thanh thiếu niên” cũng cho thấy có sự khác biệt rõ rệt về nguyên nhân tử vong khi tách nhóm thanh thiếu niên theo tuổi (nhóm từ 10-14 tuổi và nhóm từ 15-19 tuổi) và theo giới tính. Báo cáo cũng đề cập đến hàng loạt các biện pháp can thiệp - từ luật về dây an toàn đến giáo dục giới tính toàn diện - điều này có thể giúp các quốc gia cải thiện sức khoẻ và giảm đáng kể những ca tử vong không cần thiết.
Báo cáo này đưa ra một vài thông tin đáng chú ý: 1. Chấn thương trên đường gây tử vong hàng đầu của vị thành niên, đặc biệt là đến các trẻ em trai Năm 2015, chấn thương từ tai nạn giao thông đường bộ là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở thanh thiếu niên trong độ tuổi từ 10-19 tuổi, dẫn đến khoảng 115.000 trường hợp tử vong, trong đó vị thành niên tuổi từ 15-19 tuổi có tỉ lệ lớn nhất. Hầu hết những người bị chết trong tai nạn đường bộ là người đi bộ, người sử dụng xe đạp và xe máy. Tuy nhiên, cũng có sự khác biệt giữa các vùng địa lí. Chỉ nhìn vào các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình ở Châu Phi, các bệnh truyền nhiễm như HIV/AIDS, các bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp dưới, viêm màng não và các bệnh tiêu chảy là nguyên nhân gây tử vong ở thanh thiếu niên lớn hơn so với các thương tích đường bộ. 2. Nhiễm trùng hô hấp dưới và các biến chứng khi mang thai ảnh hưởng đến sức khoẻ của bé gái Ở các trẻ gái tuổi vị thành niên, nguyên nhân gây tử vong hàng đầu đối với trẻ vị thành niên tuổi từ 10-14 tuổi là các bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp dưới, như viêm phổi - thường là vì ô nhiễm không khí trong nhà do đun nấu với nhiên liệu bẩn. Đối với nhóm trẻ gái 15-19 tuổi, nguyên nhân gây tử vong hàng đầu lại là do các biến chứng mang thai, chẳng hạn như xuất huyết, nhiễm trùng và các biến chứng do phá thai không an toàn. 3. Thanh thiếu niên có nguy cơ tự tử và tự sát rất cao Tự tử và các hành vi tự gây tổn hại cho bản thân (tự sát) là nguyên nhân thứ ba gây tử vong ở trẻ vị thành niên vào năm 2015, dẫn đến khoảng 67.000 trường hợp tử vong. Tự gây tổn thương phần lớn xảy ra ở thanh thiếu niên lớn tuổi và nguyên nhân gây tử vong: đứng thứ hai đối với các em gái vị thành niên trên toàn thế giới và đứng hàng đầu hoặc thứ hai gây nên tử vong ở thanh thiếu niên tại Châu Âu và Đông Nam Á. 4. Vị thành niên - đối tượng dễ bị tổn thương Nhu cầu sức khoẻ vị thành niên tăng lên trong bối cảnh xã hội hiện nay. Thanh niên thường phải chịu trách nhiệm chưa đúng với độ tuổi của họ, ví dụ như là chăm sóc người lớn hoặc các anh chị em, họ cũng phải tham gia lao động sớm và có thể bị buộc phải bỏ học, kết hôn sớm, quan hệ tình dục sớm,…để đáp ứng nhu cầu sống còn cơ bản của họ và gia đình. Do đó những đối tượng này có khả năng bị suy dinh dưỡng, chấn thương, mang thai không chủ ý, tiêu chảy, bị bạo lực tình dục, nhiễm các bệnh lây truyền qua đường tình dục hoặc các vấn đề về sức khoẻ tâm thần. 5. Các can thiệp để cải thiện sức khoẻ vị thành niên Tiến sĩ Anthony Costello (Giám đốc chương trình Sức khoẻ bà mẹ - Trẻ sơ sinh - Trẻ em và Vị thành niên của WHO) cho biết: "Cải tiến hệ thống y tế phục vụ thanh thiếu niên chỉ là một phần trong việc cải thiện sức khoẻ của họ. Cha mẹ, gia đình và cộng đồng có vai trò vô cùng quan trọng vì chính những đối tượng này là có tiềm năng lớn nhất để gây ảnh hưởng tích cực đến hành vi và sức khoẻ của vị thành niên". Báo cáo “Tác động toàn cầu về sức khoẻ của thanh thiếu niên” cũng đưa ra hướng dẫn về các can thiệp trong các lĩnh vực: Giáo dục giới tính toàn diện trong các trường học; Giới hạn độ tuổi sử dụng rượu, bia; Thông qua luật về thắt dây an toàn và đội mũ bảo khi tham gia giao thông; Giảm sự tiếp cận và lạm dụng vũ khí; Giảm ô nhiễm môi trường không khí, đặc biệt là không khí trong nhà thông qua việc sử dụng các nhiên liệu sạch để đun nấu; Tăng cường tiếp cận nước sạch hợp vệ sinh và vệ sinh môi trường.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
