Viện Chiến lược và Chính sách Y tế

Kế hoạch cải cách hành chính (CCHC) của Bộ Y tế giai đoạn 2016-2020 được xây dựng trên cơ sở cụ thể hóa các nội dung của Nghị quyết số 30c/NQ-CP ngày 08 tháng 11 năm 2011 của Chính phủ phê duyệt Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2020, Chương trình Cải cách hành chính giai đoạn 2011-2020 và kết quả thực hiện Kế hoạch cải cách hành chính giai đoạn 2011-2015 của Bộ Y tế. Kế hoạch này đã được Bộ trưởng Bộ Y tế phê duyệt tại Quyết định số 5384/QĐ-BYT ngày 17/12/2015. Bài viết này giới thiệu những nội dung quan trọng của Kế hoạch cải cách hành chính của Bộ Y tế trong giai đoạn 2016-2020.

Nhằm tiếp tục đẩy mạnh triển khai thực hiện Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2020, hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ cải cách hành chính nhà nước với trọng tâm là cải cách thể chế; xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; nâng cao chất lượng dịch vụ y tế công đáp ứng sự hài lòng của người dân, tổ chức và doanh nghiệp, Kế hoạch cải cách hành chính giai đoạn 2016-2020 của Bộ Y tế đã đề ra 4 mục tiêu cần phấn đấu, bao gồm:

1) Hoàn thiện thể chế ngành y tế phù hợp với nền kinh tế thị trường đầy đủ, đồng bộ, bảo đảm định hướng xã hội chủ nghĩa;

2) Thủ tục hành chính thuộc chức năng quản lý của Bộ Y tế được cải cách cơ bản, mức độ hài lòng của người dân, doanh nghiệp đối với các thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền của Bộ đạt trên 80% vào năm 2020.

3) Đến năm 2020 đội ngũ cán bộ công chức, viên chức (CCVC) thuộc Bộ, ngành có số lượng, cơ cấu hợp lý, đủ trình độ năng lực thi hành công vụ; phấn đấu đạt 100% các cơ quan đơn vị thuộc và trực thuộc Bộ có cơ cấu công chức, viên chức theo vị trí việc làm.

4) Thực hiện tốt Nghị quyết của Bộ Chính trị về đẩy mạnh ứng dụng, phát triển công nghệ thông tin (CNTT); Nghị quyết của Chính phủ về Chính phủ điện tử: Đến năm 2020, công tác ứng dụng công nghệ thông tin - truyền thông trong hoạt động quản lý và chuyên môn của tất cả các đơn vị thuộc và trực thuộc Bộ được triển khai đồng bộ: trên 90% các văn bản, tài liệu chính thức trao đổi giữa các cơ quan, đơn vị trong ngành y tế được thực hiện dưới dạng điện tử; 100% cán bộ, CCVC thường xuyên sử dụng hệ thống thư điện tử trong công việc; tăng số lượng dịch vụ công về y tế được cung cấp trực tuyến ở mức độ 3 và 4 đáp ứng nhu cầu thực tế, phục vụ người dân và doanh nghiệp, yêu cầu hiện đại hóa hành chính, phát triển và hội nhập quốc tế.

Để đạt được các mục tiêu này, bản kế hoạch đã đặt ra 7 nhiệm vụ trọng tâm cần thực hiện trong giai đoạn 2016-2020. Cụ thể:

Về cải cách thể chế:
- Xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật y tế trên cơ sở rà soát, điều chỉnh, bổ sung phù hợp với Hiến pháp 2013 và các văn bản luật.
- Đối mới và nâng cao chất lượng công tác xây dựng pháp luật, tuân thủ quy trình ban hành văn bản quy phạm pháp luật (QPPL) nhằm đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp, hợp lý, cụ thể và khả thi;
- Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và theo dõi tình hình thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế;
- Đổi mới phương pháp tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về y tế trong các cơ quan đơn vị y tế;

Về cải cách thủ tục hành chính:
- Rà soát, cắt giảm và nâng cao chất lượng thủ tục hành chính (TTHC) trong tất cả các lĩnh vực quản lý của Bộ nhất là TTHC liên quan tới người dân, doanh nghiệp theo chỉ tiêu của Chính phủ giao.
- Kiểm soát chặt chẽ việc ban hành mới các TTHC của Bộ và kiểm tra việc thực hiện TTHC tại các cơ quan đơn vị trực thuộc Bộ theo quy định của pháp luật.
- Công khai, minh bạch tất cả các TTHC về y tế bằng các hình thức thiết thực và phù hợp; tiếp tục duy trì và cập nhật cơ sở dữ liệu quốc gia về TTHC thuộc chức năng quản lý của Bộ.
- Cải cách thủ tục hành chính trong cung cấp dịch vụ hành chính công và dịch vụ sự nghiệp công, cải cách thủ tục giữa các đơn vị thuộc Bộ và trong nội bộ từng đơn vị trực thuộc Bộ; công khai các chuẩn mực, quy trình chuyên môn, quy định hành chính tại các cơ quan, đơn vị y tế công lập; mở rộng dân chủ, cùng tham gia của các chủ thể trong xã hội và người dân đóng góp xây dựng thể chế và thủ tục hành chính trong lĩnh vực y tế; thực hiện cải cách TTHC ngay trong quá trình xây dựng thể chế và các thủ tục hành chính nhằm hoàn thiện thể chế về y tế.
- Tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị của cá nhân, doanh nghiệp đối với TTHC thuộc chức năng quản lý của Bộ Y tế.

Về cải cách tổ chức bộ máy:
- Cải cách hệ thống tổ chức quản lý ngành y tế, đảm bảo sự chỉ đạo kịp thời, thông suốt, chủ động và hiệu quả với các quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ được sửa đổi, bổ sung phù hợp theo nhiệm kỳ của Chính phủ.
- Rà soát về vị trí, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của các đơn vị thuộc và trực thuộc Bộ nhằm khắc phục tình trạng chồng chéo, bỏ trống hoặc trùng lắp, nâng cao hiệu quả, hiệu lực quản lý, đáp ứng yêu cầu phát triển của ngành.
- Đổi mới phương thức quản lý hệ thống tổ chức các đơn vị y tế theo hướng gọn nhẹ, tăng cường thực hiện phân cấp hợp lý giữa Bộ, các đơn vị trực thuộc với y tế ngành, y tế địa phương, phân định rõ thẩm quyền trách nhiệm phù hợp với điều kiện, năng lực của mỗi tuyến, mỗi đơn vị y tế theo chức năng, nhiệm vụ được giao.
- Đổi mới về cơ chế tổ chức và hoạt động của các cơ quan đơn vị sự nghiệp thực hiện dịch vụ công và đơn vị sự nghiệp khoa học công nghệ trong ngành y tế theo hướng tự chủ tự chịu trách nhiệm; tăng cường xã hội hóa trong các hoạt động cung cấp dịch vụ y tế công cho các tổ chức xã hội, tổ chức phi chính phủ hoặc doanh nghiệp đảm nhận.

Về xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ công chức, viên chức:
- Xây dựng đội ngũ cán bộ CCVC đủ về số lượng, có đủ trình độ và năng lực đảm bảo cho thực thi công vụ. Đến năm 2020, đảm bảo 100% công chức, viên chức được tuyển dụng, bố trí công việc theo vị trí việc làm và có cơ cấu hợp lý.
- Rà soát, bổ sung các quy định về chức danh, tiêu chuẩn nghiệp vụ của cán bộ, CCVC bao gồm cả công chức lãnh đạo, quản lý trong toàn ngành.
- Thực hiện đầy đủ đúng quy định về đánh giá cán bộ CCVC trên cơ sở kết quả thực hiện nhiệm vụ được giao; quy định rõ quyền hạn, trách nhiệm và có chế tài nghiêm đối với cán bộ CCVC vi phạm pháp luật, kỷ luật, đạo đức công vụ.
- Đổi mới phương thức tuyển dụng, bố trí, sử dụng quản lý cán bộ CCVC phù hợp với trình độ, năng lực và sở trường cùng với việc thực hiện chế độ thi tuyển, thi nâng ngạch theo quy định.
- Đổi mới nội dung và chương trình đào tạo nguồn nhân lực y tế với cơ cấu phù hợp, đáp ứng nhu cầu phát triển nguồn nhân lực của ngành; Có kế hoạch bồi dưỡng, đào tạo liên tục đối với đội ngũ công chức, viên chức đảm bảo tiêu chuẩn chuyên môn, nghiệp vụ và yêu cầu hội nhập quốc tế.
- Rà soát hệ thống thang bảng lương theo tiêu chuẩn và chức danh CCVC trong ngành, thực hiện các chính sách về khen thưởng, chế độ đãi ngộ thỏa đáng, đối với CCVC ngành y tế theo ngạch, bậc, theo cấp bậc chuyên môn, nghiệp vụ và điều kiện làm việc khó khăn, nguy hiểm, độc hại...
- Nâng cao trách nhiệm, kỷ luật, kỷ cương hành chính và đạo đức công vụ của cán bộ, công chức viên chức; thực hiện Quy tắc ứng xử của công chức, viên chức người lao động làm việc tại các cơ sở y tế; thực hiện tổ chức triển khai, theo dõi kiểm tra, sơ kết tổng kết và đánh giá chủ trương “Đổi mới phong cách, thái độ phục vụ của cán bộ y tế hướng tới sự hài lòng của người bệnh” trong các đơn vị khám chữa bệnh công lập.

Về cải cách tài chính công:
- Xây dựng kế hoạch đầu tư trung hạn; đổi mới cơ chế phân bổ, cân đối ngân sách nhà nước và quản lý chi tiêu hiệu quả dựa trên kết quả và chất lượng hoạt động của các cơ quan hành chính, các đơn vị sự nghiệp y tế. Hoàn thiện các quy định về quản lý tài chính thuộc thẩm quyền của Bộ theo quy định của nhà nước.
- Thực hiện đổi mới cơ chế tài chính mới theo hướng dẫn của cơ quan có thẩm quyền đối với cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập y tế, tạo động lực đổi mới nhanh, bền vững đối với cơ chế hoạt động, cơ chế tài chính theo hướng tự chủ, tự chịu trách nhiệm; thực hiện xã hội hóa huy động nguồn lực tài chính trong các hoạt động sự nghiệp công lập, đầu tư nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ và các hoạt động khác.
- Đổi mới cơ chế sử dụng kinh phí nhà nước và cơ chế xây dựng triển khai các nhiệm vụ khoa học công nghệ theo cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm theo hướng lấy mục tiêu và hiệu quả ứng dụng làm tiêu chuẩn áp dụng cơ chế.
- Chuẩn hóa chất lượng dịch vụ công dựa trên các tiêu chí, tiêu chuẩn chất lượng, cơ chế giám sát, đánh giá, kiểm định chất lượng dịch vụ sự nghiệp công lập và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công trong lĩnh vực y tế.
- Đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý tài chính công, sử dụng các phần mềm về quản lý tài sản và quản lý ngân sách nhà nước...

Về hiện đại hóa hành chính:
- Thực hiện các hoạt động ứng dụng CNTT phục vụ công tác quản lý và điều hành, đến năm 2020 phấn đấu đạt trên 90% các văn bản, tài liệu chính thức được thực hiện trên mạng điện tử; 100% cán bộ, CCVC thường xuyên sử dụng hệ thống thư điện tử trong công việc, bảo đảm các dữ liệu điện tử phục vụ hầu hết các hoạt động trong cơ quan; xây dựng hệ thống thông tin quản lý ngành có khả năng kết nối từ Bộ, các đơn vị thuộc bộ đến y tế ngành, y tế địa phương; Cổng thông tin của các đơn vị và Cổng thông tin điện tử của Bộ phải được liên kết, tích hợp với Cổng thông tin điện tử của Chính phủ.
- Ứng dụng CNTT xử lý quy trình công việc trong nội bộ, trong giao dịch với các cơ quan hành chính khác và trong giao dịch với người dân, doanh nghiệp; đặc biệt là trong hoạt động phục vụ hành chính công, dịch vụ xã hội cơ bản của đơn vị sự nghiệp công lập; tiếp tục thực hiện dự án mở rộng “Triển khai cơ chế một cửa ASEAN và cơ chế hải quan một cửa quốc gia của Bộ Y tế” và tổng kết đánh giá kết quả thực hiện.
- Công bố danh mục các dịch vụ hành chính công trên môi trường mạng thông tin điện tử của Bộ và danh mục dịch vụ xã hội cơ bản của các đơn vị sự nghiệp công; xây dựng và sử dụng thống nhất biểu mẫu điện tử trong giao dịch với người dân và doanh nghiệp đáp ứng yêu cầu đơn giản hóa các TTHC về y tế.
- Triển khai kế hoạch cung cấp dịch vụ công trực tuyến của Bộ theo Lộ trình đến năm 2020, tăng số lượng các dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 và mức độ 4 theo mục tiêu đề ra; chuẩn bị kinh phí, nhân lực và các điều kiện cần thiết đảm bảo lộ trình đúng theo tiến độ.
- Đẩy mạnh xây dựng, áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn TCVN ISO 9001-2008 hướng tới áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo TCVN ISO 9001:2015 vào hoạt động của khối cơ quan hành chính của Bộ theo quy định và khuyến khích các đơn vị sự nghiệp trực thuộc Bộ áp dụng hệ thống tiêu chuẩn quản lý chất lượng ISO 9001:2008 và ISO 9001:2015 trong công tác quản lý hành chính tại đơn vị.
- Tiếp tục cải tiến phương thức quản lý, lề lối làm việc của cơ quan quản lý hành chính, trong các đơn vị sự nghiệp công lập; thực hiện chương trình hóa công tác, quy chế hóa công vụ trong chỉ đạo điều hành của Lãnh đạo Bộ, các đơn vị thuộc và trực thuộc Bộ.
- Từng bước hiện đại hóa công sở theo tiêu chuẩn của Chính phủ về hiện đại hóa nền hành chính và theo điều kiện thực tế của cơ quan Bộ và của các đơn vị trực thuộc Bộ.

Về công tác chỉ đạo điều hành:
- Xác định rõ ràng và thực hiện đầy đủ vai trò trách nhiệm của tổ chức đảng, đoàn thể, lãnh đạo Bộ và Thủ trưởng đơn vị thuộc và trực thuộc Bộ đối với công tác CCHC; kiện toàn, nâng cao chất lượng triển khai công tác CCHC của các đơn vị thuộc và đơn vị trực thuộc Bộ đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới.
- Chỉ đạo các đơn vị thuộc và trực thuộc Bộ tăng cường, tập trung nguồn lực và sử dụng có hiệu quả nguồn tài chính, nhân lực phục vụ chương trình, kế hoạch CCHC 2016-2020. Thực hiện chỉ đạo công tác xây dựng kế hoạch hàng năm, chế độ báo cáo, công tác kiểm tra, đôn đốc thực hiện công tác CCHC theo Chỉ thị số 07/CT-TTg ngày 22 tháng 5 năm 2013 của Thủ tướng Chính phủ.
- Thực hiện Bộ chỉ số theo dõi, đánh giá CCHC cấp bộ (PAR INDEX); Chỉ số đánh giá công tác CCHC của các đơn vị thuộc Bộ theo Đề án được Bộ trưởng phê duyệt; Chỉ số hài lòng của người dân đối với dịch vụ y tế hàng năm được tổ chức công bố công khai theo nhiệm vụ của Nghị quyết 30c/NQ-CP của Chính phủ.
- Đẩy mạnh truyền thông về CCHC, các chương trình và hoạt động CCHC được tuyên truyền bằng nhiều hình thức trên Cổng thông tin điện tử của Bộ và Website của các đơn vị y tế, các cơ quan ngôn luận của ngành y tế và trên các phương tiện thông tin truyền thông đại chúng khác.
- Bồi dưỡng, đào tạo liên tục trang bị kiến thức và kinh nghiệm trong và ngoài nước cùng với việc quy định chế độ chính sách phù hợp đối với cán bộ công chức làm công tác CCHC.
- Thực hiện chế độ khen thưởng và kỷ luật đối với tổ chức và cá nhân trong việc thực hiện triển khai kế hoạch CCHC của các đơn vị thuộc và trực thuộc Bộ.

Ngoài ra, Kế hoạch cũng phân định rõ trách nhiệm thực hiện đối với việc triển khai CCHC của Bộ đối với các tổ chức Đảng - Đoàn thể; Thủ trưởng các cơ quan, đơn vị thuộc và trực thuộc Bộ; Văn phòng Bộ; Vụ Kế hoạch Tài chính; Vụ Tổ chức Cán bộ; Vụ Pháp chế; Cục Công nghệ thông tin; Cục Quản lý Khám chữa bệnh; Vụ Bảo hiểm y tế; Vụ Hợp tác quốc tế để đảm bảo cho việc hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ trọng tâm nói trên trong giai đoạn 2016-2020.