Viện Chiến lược và Chính sách Y tế

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã ban hành REPLACE, một hướng dẫn từng bước về việc loại bỏ các axit béo được sản xuất công nghiệp ra khỏi chuỗi cung cấp thực phẩm toàn cầu. Loại bỏ các axit béo là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe và cứu mạng sống. WHO ước tính rằng mỗi năm, lượng chất béo chuyển hóa dẫn đến hơn 500.000 ca tử vong cho những người mắc bệnh tim mạch.

Các chất béo chuyển hóa được sản xuất công nghiệp có trong các chất béo thực vật cứng, chẳng hạn như bơ thực vật và bơ tinh, và có trong thực phẩm ăn nhẹ, thực phẩm nướng hoặc chiên. Các nhà sản xuất thường sử dụng chúng vì chúng có hạn sử dụng dài hơn các loại chất béo khác, nhưng có những lựa chọn thay thế lành mạnh hơn có thể được sử dụng mà không ảnh hưởng đến hương vị hoặc chi phí của thực phẩm.

WHO kêu gọi các chính phủ sử dụng gói hành động REPLACE để loại bỏ các axit béo được sản xuất công nghiệp ra khỏi chuỗi cung cấp thực phẩm. Thực hiện sáu hành động chiến lược trong gói này sẽ giúp đạt được việc loại bỏ các chất béo chuyển hóa, là một trong những hành động thiết thực trong cuộc chiến toàn cầu chống lại bệnh tim mạch.

REPLACE cung cấp 06 hành động chiến lược để đảm bảo loại bỏ các chất béo chuyển hóa được sản xuất công nghiệp nhanh chóng, đầy đủ và bền vững ra khỏi chuỗi cung cấp thực phẩm:

RE – REview: Xem xét các nguồn dinh dưỡng có các chất béo chuyển hóa được sản xuất công nghiệp và cấu trúc để thay đổi các chính sách cần thiết.

P – Promote: Thúc đẩy việc thay thế các chất béo chuyển hóa được sản xuất công nghiệp bằng các chất béo và dầu ăn lành mạnh hơn.

L – Legislate: Thiết lập pháp lý hoặc ban hành các biện pháp pháp lý để loại bỏ các chất béo chuyển hóa được sản xuất công nghiệp.

A – Assess: Đánh giá và giám sát hàm lượng các chất béo chuyển hóa trong chuỗi cung cấp thực phẩm và thay đổi mức tiêu thụ chất béo chuyển hóa trong dân số.

C – Create: Nâng cao nhận thức về tác động tiêu cực đối với sức khỏe của các chất béo chuyển hóa cho các nhà hoạch định chính sách, các nhà sản xuất, các nhà cung cấp và cộng đồng.

Một số quốc gia có thu nhập cao đã loại bỏ hầu hết các chất béo chuyển hóa được sản xuất công nghiệp, bằng các hạn mức áp đặt có tính pháp lý đối với hàm lượng cho phép trong thực phẩm đóng gói. Một vài chính phủ đã thực hiện lệnh cấm toàn quốc đối với các loại dầu ăn hydro hóa một phần, là nguồn chính của các loại chất béo chuyển hóa được sản xuất công nghiệp.

Đan Mạch là quốc gia đầu tiên ban hành các quy định nghiêm ngặt về các chất béo chuyển hóa được sản xuất công nghệp, hàm lượng chất béo chuyển hóa trong các sản phẩm thực phẩm đã giảm đáng kể, và tử vong do bệnh tim mạch đã giảm nhanh hơn so với các quốc gia khác trong Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế Châu Âu (OECD). Tiếp theo sáng kiến của Đan Mạch, New York – Mỹ cũng đã loại bỏ các chất béo chuyển hóa được sản xuất công nghiệp cách đây một thập kỷ, và nhận định rằng các chất béo chuyển hóa là những hóa chất độc hại không cần thiết, và không có lý do gì để mọi người tiếp tục phơi nhiễm. Cấm các chất béo chuyển hóa ở thành phố New York đã giúp giảm số lượng các cơn đau tim, mà không làm thay đổi hương vị hoặc chi phí của thực phẩm, do đó việc loại bỏ việc sử dụng chúng trên thế giới sẽ cứu sống hàng triệu sinh mạng.

Hành động là rất cần thiết ở các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình, là nơi kiểm soát việc sử dụng các chất béo chuyển hóa được sản xuất công nghiệp thường yếu hơn, để đảm bảo rằng những lợi ích được bình đẳng như nhau trên thế giới.

Loại bỏ các chất béo chuyển hóa được sản xuất công nghiệp ra khỏi chuỗi cung cấp thực phẩm toàn cầu được xác định là một trong những mục tiêu ưu tiên trong kế hoạch chiến lược của WHO, được đưa vào dự thảo Chương trình làm việc tổng thể lần thứ 13 (GPW13) để định hướng các công việc của WHO trong giai đoạn 2019 – 2023. Đây cũng là một phần hướng đến Mục tiêu Phát triển Bền vững của Liên hợp quốc, khi cộng đồng toàn cầu cam kết giảm tỷ lệ tử vong sớm do các bệnh không lây nhiễm còn 1/3 vào năm 2030. Do đó, WHO đang tích cực làm việc với các chính phủ, các ngành công nghiệp thực phẩm, các viện nghiên cứu và các tổ chức xã hội dân sự để làm cho hệ thống thực phẩm lành mạnh hơn cho các thế hệ tương lai, bằng cách loại bỏ các chất béo chuyển hóa được sản xuất công nghiệp.